**Dân Cù Bị: Thân Thế Sự Nghiệp và Những Tác Phẩm Sáng Tác**

**1. Tiểu Sử**

Dân Cù Bị (sinh ngày 1 tháng 1 năm 1966) là một nhà văn, nhà biên kịch, nhà sản xuất phim người Việt Nam. Ông được biết đến rộng rãi qua những tác phẩm văn học và phim ảnh sâu sắc, phản ánh chân thực cuộc sống xã hội.

Dân Cù Bị tên thật là Nguyễn Duy Quý, sinh ra và lớn lên tại Hà Nội. Ông tốt nghiệp Khoa Ngữ văn, Đại học Tổng hợp Hà Nội và khởi đầu sự nghiệp bằng việc viết báo.

**2. Sự nghiệp Sáng Tác Văn Học**

Dân Cù Bị bắt đầu viết tiểu thuyết từ năm 1994. Các tác phẩm của ông thường khai thác những góc khuất trong xã hội, phơi bày những vấn đề nhức nhối như tham nhũng, buôn bán người, nạn bạo lực.

Một số tác phẩm văn học nổi tiếng của ông gồm:

- Vùng đất không mưa (1996)

- Tắt lửa lòng (1998)

- Mùa hè năm ấy (2001)

- Tiếng muỗi bay (2003)

- Đợi gió mát (2007)

Các tác phẩm của Dân Cù Bị được đánh giá cao về tính hiện thực và lối viết sắc bén, dí dỏm. Ông đã nhiều lần giành giải thưởng văn học, trong đó có Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam (1996, 2001, 2007).

**3. Sự nghiệp Điện Ảnh**

Ngoài văn học, Dân Cù Bị còn thành công trong lĩnh vực điện ảnh. Ông bắt đầu viết kịch bản phim từ năm 1999 và nhanh chóng trở thành một trong những biên kịch hàng đầu của Việt Nam.

Những bộ phim do Dân Cù Bị biên kịch hoặc sản xuất đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng khán giả, trong đó có:

- Mùa hè năm ấy (2001) - Đạo diễn: Đào Bá Sơn

- Hà Nội 12 ngày đêm (2002) - Đạo diễn: Bùi Tuấn Dũng

- Đừng đốt (2009) - Đạo diễn: Đỗ Minh Tuấn

- Đường lên Điện Biên (2012) - Đạo diễn: Trần Ngọc Phong

- Bi, đừng sợ! (2018) - Đạo diễn: Phan Đăng Di

Các bộ phim của Dân Cù Bị được khen ngợi về kịch bản chặt chẽ, nhân vật hấp dẫn và góc nhìn đa chiều về xã hội. Ông đã giành được nhiều giải thưởng điện ảnh danh giá, bao gồm:

- Cánh diều vàng cho Biên kịch xuất sắc nhất (2002, 2009)

- Giải thưởng Liên hoan phim Việt Nam cho Biên kịch xuất sắc nhất (2012, 2018)

**4. Đóng Góp Xã Hội**

Ngoài hoạt động nghệ thuật, Dân Cù Bị còn tích cực tham gia các hoạt động xã hội. Ông là một thành viên tích cực của Hội Nhà văn Việt Nam và là Trưởng ban Văn xuôi của hội (2010-2020).

Ông thường xuyên tham gia các chương trình giao lưu, tọa đàm về văn học và điện ảnh, đồng thời có nhiều bài viết, phát biểu thẳng thắn về các vấn đề thời sự.

**5. Phong Cách Nghệ Thuật**

Phong cách nghệ thuật của Dân Cù Bị được đặc trưng bởi sự chân thực, sắc bén và hài hước. Ông không ngại ngần khai thác những góc tối của xã hội, nhưng cũng luôn đề cao những giá trị đạo đức và niềm tin vào con người.

Ngôn ngữ văn học và điện ảnh của Dân Cù Bị rất giản dị, gần gũi nhưng giàu sức biểu cảm. Ông thường sử dụng những câu chuyện đời thường để phản ánh những vấn đề xã hội lớn, tạo nên sự đồng cảm sâu sắc với độc giả và khán giả.

**6. Giải Thưởng và Vinh Danh**

Trong sự nghiệp sáng tác, Dân Cù Bị đã giành được nhiều giải thưởng văn học và điện ảnh uy tín, tiêu biểu như:

- Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam (1996, 2001, 2007)

- Cánh diều vàng cho Biên kịch xuất sắc nhất (2002, 2009)

- Giải thưởng Liên hoan phim Việt Nam cho Biên kịch xuất sắc nhất (2012, 2018)

- Huân chương Lao động hạng Ba (2020)

**Kết Luận**

Dân Cù Bị là một nhà văn, nhà biên kịch, nhà sản xuất phim tài năng và có ảnh hưởng lớn trong nền văn học và điện ảnh Việt Nam. Qua những tác phẩm sâu sắc và chân thực, ông đã góp phần phản ánh những góc khuất xã hội, lên tiếng cho những người yếu thế và khơi dậy niềm tin vào con người.